To nie El Greco był autorem jednego z najpiękniejszych XVI-wiecznych portretów
14 listopada 2019, 05:12Specjaliści z zakresu historii sztuki ustalili autorstwo jednego z najpiękniejszych XVI-wiecznych europejskich portretów „Portretu damy w futrzanej etoli”. Długo sądzono, że namalował go El Greco, okazało się jednak, że uznanie należy się innemu malarzowi - Alonsowi Sánchezowi Coello.
Naukowcy z UJ współodkrywcami wysokoenergetycznego promieniowania gamma z dżetu w Centaurus A
7 lipca 2020, 12:28W czasopiśmie „Nature” ukazała się praca badaczy z międzynarodowego obserwatorium H.E.S.S. (w tym zespołu z Obserwatorium Astronomicznego UJ), prezentująca odkrycie wysokoenergetycznej emisji gamma z relatywistycznej strugi, „dżetu”, bliskiej aktywnej galaktyki Centaurus A („Cen A”)
Roślina ewoluuje, by stać się mniej widoczna dla ludzi
23 listopada 2020, 12:19Roślina wykorzystywana w medycynie chińskiej wyewoluowała, by stać się mniej widoczna dla ludzi. Naukowcy odkryli, że szachownica Fritillaria delavayi, która występuje na skalistych zboczach Gór Sino-Tybetańskich (Hengduan Shan), lepiej wpasowuje się w otoczenie w rejonach, gdzie jest intensywnie pozyskiwana.
Prace nad nawozem, który pozwoli na uprawę i rozwój roślinności na Marsie i na użyźnienie gleb ubogich
30 marca 2021, 11:09Młodzi naukowcy z Wydziału Geoinżynierii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego (UWM) stworzyli Kapsułę Nowego Życia, a w niej warunki niezbędne do powstania małego ekosystemu. Olsztynianie pracują nad specjalnym nawozem, który pozwoli na uprawę i rozwój roślinności na Marsie i w innych miejscach, w których obecnie jest to niemożliwe.
Sposób na walkę z cukrzycą? Pozycja stojąca zwiększa wrażliwość na insulinę
13 września 2021, 08:22Działanie insuliny, jednego z kluczowych hormonów metabolizmu węglowodanów, może być zakłócone m.in. przez nadwagę, co prowadzi do zmniejszenia wrażliwości na insulinę i grozi rozwojem cukrzycy typu 2. oraz chorób układu krążenia. Fińscy naukowcy z Uniwersytetu w Turku zauważyli właśnie, że pozycja stojąca jest powiązana ze zwiększeniem wrażliwości na insulinę
Uniwersytet w Białymstoku będzie popularyzować kalkulator masy bocianich gniazd
24 lutego 2022, 13:26Uniwersytet w Białymstoku będzie popularyzować opracowany w zeszłym roku kalkulator masy bocianich gniazd. Kalkulator pozwala oszacować masę gniazda z zaledwie 2 pomiarów: wysokości i szerokości. Może on pomóc ocenić zagrożenie, spowodowane już istniejącymi gniazdami, ale też przyczynić się do projektowania bardziej wytrzymałych elementów nośnych dachów, słupów czy platform lęgowych, na których mogą zagnieździć się bociany - podkreśla Adam Zbyryt, doktorant ze Szkoły Doktorskiej Nauk Ścisłych i Przyrodniczych UwB.
Polski wynalazek przywraca dawny blask obrazom. Może zrewolucjonizować konserwację dzieł sztuki
6 lipca 2022, 12:14Naukowcy z Uniwersytetu Warszawskiego i Muzeum Narodowego w Warszawie opracowali nową metodę renowacji obrazów na płótnie. Stworzony przez nich nanokompozytowy organożel usuwa z płótna masę woskowo-żywiczną stosowaną powszechnie podczas konserwacji dzieł sztuki od XIX wieku do początku wieku XXI. Wzmacniała ona zabytki, jednak powodowała utratę oryginalnych barw
Zmarł profesor Aleksander Krawczuk
27 stycznia 2023, 19:06W wieku niemal 101 lat zmarł profesor Aleksander Krawczuk, wybitny znawca starożytności, autor niezwykle poczytnych książek, z najbardziej znanym Pocztem cesarzy rzymskich. Profesor Krawczuk był wykładowcą Uniwersytetu Jagiellońskiego, a w przeszłości ministrem kultury i sztuki oraz posłem na Sejm I i II kadencji.
W tajnej bazie wojskowej pod lodem Grenlandii odkryto zaskakujące fakty z przeszłości Ziemi
21 lipca 2023, 10:52Podczas Zimnej Wojny US Army założyła na Grenlandii tajną bazę Camp Century. Wykonany tam odwiert o głębokości 1390 metrów sięgnął pod pokrywę lodową, pozwalając na pobranie 3,6-metrowego rdzenia gleby i skał. Rdzeń trafił do zamrażarki i zapomniano o nim. Został przypadkowo odkryty w 2017 roku. Okazało się, że w pobranej próbce znajdują się liście i mchy pochodzące z czasów, gdy ten region Grenlandii był wolny od lodu. Kiedy jednak to było? Najnowsze badania dały zaskakującą odpowiedź na to pytanie.
Od 200 lat naukowcy próbują rozwiązać zagadkę tajemniczych plam na rzeźbach z Partenonu
19 stycznia 2024, 16:31W 1688 roku z Aten do Kopenhagi dotarły dwa fragmenty rzeźb, głowa mężczyzny z brodą oraz głowa młodzieńca. Był to prezent dla króla Danii Chrystiana V. Opisano je jako pochodzące z jednego z siedmiu cudów świata, świątyni Artemidy w Efezie. Około 140 lat później dwóch naukowców, którzy odwiedzili królewską kunstkamerę, stwierdziło, że pochodzą one z Partenonu. W 1830 roku, na rzeźbach z Partenonu przechowywanych w British Museum, zauważono brązowe plamy. Okazało się, że występują też na rzeźbach z Kopenhagi. Duńczycy poinformowali właśnie o wynikach badań przeprowadzonych za pomocą najnowocześniejszych technik.
